BOTERVLOOT

Al maanden wordt Dichtertje elke dag een beetje dichter bij de hemel wakker. De problemen stapelen zich op. Op eenzame hoogte. Straks stoot hij nog zijn hoofd aan de hemel. En aan de sterren. Het wordt kouder en donkerder met de dag. Sinds de zomer slaapt Dichtertje op de berg roze plastic zakken die de toegang tot zijn huis versperren. De zakken waarin men nu (in een nobele betrachting de wereld vooralsnog toch te redden) zachte plastics verzamelt.

Vanaf 1 januari e.k. worden de roze zakken opgehaald. Je kan natuurlijk ook op elk moment de zakken zelf (achterop je fiets gebonden) gratis naar het containerpark brengen. Wonderlijk is het hoe men plastic omtovert tot plastic: bekers, flessen, borden, bestek, verpakking… Geen probleem zolang we alles maar gescheiden houden. Een mens zou gaan denken dat het veilig is uit een plastieken fles te drinken; dat het duizendjarige rijk van het plastiek nog lang niet aangebroken is; dat men vrij is zoals een vis in de zeven zeeën plastic soep. Gaat het met plastics zoals met nucleair afval? We zien wel. Binnen 350.000 jaar. (In Gent hebben ze er zelfs een sportstadion mee gebouwd: ’t Kuipke.)

Zo zijn de plastics in Dichtertje zijn leven binnen gesijpeld. Het begon met de vervanging van het botervlootje. Eerst hadden ze lange tijd een botervlootje in steen, daarna –Hip & Hot – in roestvrij metaal. Tot het botervlootje definitief vervangen werd door een gigantische vloot plastic kuipjes.

Vandaag is het alles behalve boter dat we ons brood krijgen. Onze bakboter en smeerboter zijn allerminst boter – een culinaire sterrenhemel van verschil voor elke smaakpapil. Het continent heeft geen boterberg, maar een margarineberg, en we zijn bedolven onder een tsunami van plastic kuipjes. Margarine, aanvankelijk kunstboter genoemd, is een vervanger voor boter. Napoleon III had opdracht gegeven een broodsmeersel te ontwikkelen dat zijn soldaten in hun ransel konden meenemen zonder dat het snel bedierf. De eerste margarinefabrieken werden opgezet in 1871 in Nederland. Hieruit groeide Unilever.

Dit is een groots land, van nog grotere fusies.

Geschiedenis is de opeenstapeling van kleine en grote blunders. Niet zelden nadat iemand aan een variabele een kleine verandering aanbracht. Zo werd in 1960 in Nederland nieuwe Planta gelanceerd. 100 à 150.000 mensen werden behoorlijk ziek omdat iemand in een laboratorium van Unilever geëxperimenteerd had met de toverformule. Als je bedenkt dat hetzelfde bedrijf, iets gelijksaardig uitgevreten heeft, twee jaar eerder, in 1958, in Duitsland, dan krijg je een zure oprisping…

Ach, het ging snel. Het begon (iets later) met kleurrijke reclame voor boter in een plastieken kuipje.

Toen volgden de bakker, de beenhouwer, etc.

Sindsdien zijn de afvalbergen niet meer te overzien.